Έλαβα ένα e-mail από τη ‘χριστίνα_!@’ που περιέχει αυτήν την ερώτηση (μεταξύ άλλων):
‘Γιατί δε μπορώ να καταλάβω την Παθητική Φωνή;’
Ομολογώ ότι αν και δε γνωρίζω τη φίλη του blog, συγκινήθηκα. Είναι περίπλοκες οι αλλαγές των χρόνων αλλά δε θα έπρεπε να στενοχωρούν τη φίλη μας τόσο έντονα!!
Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω το γραμματικό αυτό φαινόμενο (αν και υπάρχει ήδη στο blog σε άλλες στήλες, (π.χ. Gr.III, ανάρτηση 11 ).
Θα ξεκινήσω ανορθόδοξα.
Θα γράψω σε τρεις προτάσεις πως οι αγγλόφωνοι χρησιμοποιούν τρία διαφορετικά πράγματα που έχουν σχέση με την καθημερινή ζωή τους. (και την παθητική φωνή πάνω απ’όλα)
1η πρόταση:
- My car is being repaired right now. Sorry, I can’t come.
Ελληνικά: Λυπούμαι αλλά δε μπορώ να έρθω . Το αυτοκίνητό μου επισκευάζεται προς το παρόν.
2η πρόταση:
- I am having my hair set later.
Ελληνικά: Θα πάω στην κομμώτρια να μου φτιάξει τα μαλλιά. (ελεύθερη μετάφραση)
3η πρόταση:
- Janet is believed to have gone for a job interview.
Ελληνικά:
Η Τζάνετ πήγε σε μια συνέντευξη για δουλειά. (ελεύθερη μετάφραση)
Ανάλυση με πολύ απλά λόγια:
A. Στην α’ πρόταση έχουμε την κλασσική περίπτωση της παθητικής φωνής, στον Ενεστώτα διαρκείας. Σχηματίζεται χρησιμοποιώντας τον σωστό τύπο του βοηθητικού ρήματος TO BE, στο γ’ πρόσωπο ενικού αριθμού δηλ. το is και, φυσικά, τον τύπο του ρήματος TO BE (being) που μας δείχνει ότι ο χρόνος που μας ενδιαφέρει είναι ο Present Continuous.
Β. Στη β’ πρόταση έχουμε την κατασκευή που ‘φοβούνται’ κυριολεκτικά να χρησιμοποιούν οι κάθε εθνικότητος σπουδαστές της αγγλικής (ως δεύτερη γλώσσα)! Αυτό που λέμε: Causative ‘Have’.
Εδώ, όπως πιθανότατα θα έχεις διαβάσει σε κάποιο βιβλίο γραμματικής, έχουμε μια μικρή, περίεργη αλλά πολύ δυναμική φράση ‘ I have something done’ που αν επιλέξουμε να χρησιμοποιήσουμε στην επικοινωνία μας, με κάποιον άλλον, πρέπει να το κάνουμε αυτό γνωρίζοντας ότι ο συνομιλητής μας πρέπει να γνωρίζει ότι κάποιος έκανε,κάνει ή θα κάνει κάτι για μας και όχι εμείς οι ίδιοι!
Παράδειγμα:
Θα βάψω το δωμάτιό μου. (Αν είμαι Άγγλος και ο γνωστός τεμπέλης της οικογένειας και εισέλθω στο σαλόνι αναγγέλλοντας ότι: I will paint my room, όλοι θα εκπλαγούν! Γιατί ; Επειδή το I will paint my room σημαίνει ότι θα το κάνω μόνος μου!
Αν, όμως, αναγγείλω ότι: I will have my room painted, όλοι θα ηρεμήσουν! Γιατί; Επειδή το I will have my room painted σημαίνει ότι κάποιος άλλος θα το κάνει για μένα!
Γ. Στη γ’ πρόταση έχουμε μια καλή, εύχρηστη κατασκευή (personal passive construction)που μας ‘λύνει τα χέρια’ ‘όταν γράφουμε σε εφημερίδες, περιοδικά, συμπληρώνουμε επίσημες αναφορές ή ανακοινώνουμε νέα συμβάντα στην τηλεόραση. Επίσης όταν πρόκειται να μεταφέρουμε κάτι που έχει ‘ακουστεί’ στις ‘γειτονιές’, στα ‘στέκια’, στα ‘κουτσομπολιά’ και θέλουμε να το ‘ντύσουμε’ με κάποια επίφαση επισημότητας ή εγκυρότητας.
Παραδείγματα:
1. The Education Minister is believed to be visiting minority schools all over the country. (Πιστεύεται [από ποιους;] ότι ο υπουργός παιδείας θα επισκεφτεί σχολεία μειονοτήτων στη χώρα)
2. The government is said to show zero tolerance to tax evaders . (Λένε [ποιοι;] ότι η κυβέρνηση δείχνει μηδενική ανοχή στους φοροφυγάδες)
3. Mary is thought to be going to live in Spain for good! (Νομίζουν [ποιοι;] ότι η Μαίρη θα πάει να ζήσει στην Ισπανία για πάντα!)
Αυτά, Χριστίνα! Αν έχω βοηθήσει λίγο, please let me know!